Một số điều khoản của Luật Nhập cư Bất hợp pháp (Illegal Migration Act) sẽ không được áp dụng ở Bắc Ailen.
Đạo luật nhập cư gây tranh cãi của chính phủ Anh bị cho là trái pháp luật và không được áp dụng ở Bắc Ailen. Một số điều khoản trong luật này cho phép việc trục xuất người xin tị nạn đến Rwanda.
Một thẩm phán ở Belfast nhận thấy đạo luật Illegal Migration Act làm xói mòn nghĩa vụ bảo vệ quyền con người ở Bắc Ailen theo những cam kết hậu Brexit.
Thẩm phám Humphreys cũng cho biết một số khía cạnh của đạo luật không tuân thủ Công ước Nhân quyền châu Âu (European Convention on Human Rights (ECHR)).
Các liên đoàn cảnh báo, nếu chính phủ Anh tiếp tục phớt lờ công ước này thì một biên giới nhập cư có thể được hình thành trên Biển Ailen.
Tòa án Belfast High Court
Thỏa thuận Windsor Framework kí kết giữa Vương quốc Anh và EU bao gồm một quy định, đó là không được giảm các "quyền" trong Hiệp ước hòa bình Good Friday năm 1998 ở Northern Ireland.
Vào ngày 13/5/2024 tại Tòa án Belfast High Court, Thẩm phán Humphreys đã ra phán quyết về 2 vụ thách thức pháp lý chống lại Đạo luật Illegal Migration Act. Nội dung tập trung vào việc bảo vệ nhân quyền được đảm bảo bởi Thỏa thuận Windsor Framework.
Thẩm phán nhận thấy rằng một số nội dung trong Đạo luật Illegal Migration Act sẽ làm giảm đáng kể quyền của người xin tị nạn ở Bắc Ailen theo Hiệp ước hòa bình Good Friday.
Vì thế, thẩm phán phán quyết rằng một số điều khoản thuộc Đạo luật Illegal Migration Act (liệt kê trong thánh thức pháp lý) sẽ không được áp dụng ở Bắc Ailen. Ông cũng tuyên bố rằng đạo luật này không tuân thủ ECHR.
Trên thực tế, Ủy ban Nhân quyền Bắc Ailen đã xử một vụ việc đáng lưu ý như sau. Một bé trai xin tị nạn 16 tuổi gốc Iran đã đến Anh theo dạng trẻ em không có người lớn đi kèm.
Em từ Pháp đến Anh bằng xuồng nhỏ và xin tị nạn vào tháng 7/2023 trên cơ sở em sẽ bị giết hoặc bị bỏ tù nếu quay lại Iran. Tòa án Bắc Ailen đã quyết định không làm theo Đạo luật Illegal Migration Act, và đồng ý cấp một chỗ ở tạm thời cho bé trai này trong thời gian chờ đến phiên tòa kế tiếp vào cuối tháng 5.
Bên ngoài tòa án, luật sư của bé trai là Sinead Marmion, cho rằng phán quyết này của tòa là cực kì quan trọng, bởi vì nó sẽ giúp ngăn chặn việc triển khai kế hoạch Rwanda ở Bắc Ailen. "Phán quyết này là một vật cản lớn đối với kế hoạch Rwanda của chính phủ ở Bắc Ailen, chúng tôi phát hiện ra rằng các điều khoản về vấn đề Rwanda trong Đạo luật Illegal Migration Act không tuân thủ Thỏa thuận Windsor Framework.
Lãnh đạo lâm thời của Đảng Liên minh Dân chủ, ông Gavin Robinson, kêu gọi chính phủ không nên tạo tiền đề cho việc hình thành "biên giới nhập cư" trên biển Ailen, khi mà luật áp dụng ở Bắc Ailen lại khác với luật áp dụng ở phần còn lại của Vương quốc Anh.
Ông Robinson nói rằng đảng của ông đã liên tục cảnh báo đạo luật nhập cư mới không tuân thủ Thỏa thuận Windsor Framework ở Bắc Ailen. Và nếu chính sách Rwanda không được áp dụng ở Bắc Ailen, thì người nhập cư sẽ ồ ạt đổ về đây để tránh bị trục xuất. Từ lúc dự luật Safety of Rwanda Bill được thảo luận ở Quốc hội, phía Bắc Ailen đã yêu cầu các nghị sĩ phải đảm bảo rằng luật này được triển khai như nhau trên khắp cả nước, nhưng họ đã không làm được. Và hậu quả ngay tại thời điểm này cho thấy, Bắc Ailen có thể sẽ trở thành thỏi nam châm thu hút người nhập cư.
Trong khi đó lãnh đạo Đảng đối lập Traditional Unionist Voice lại cho rằng việc áp dụng luật nhập cư ở Bắc Ailen sẽ không bị chi phối bởi các thỏa thuận hậu Brexit với Brussels. Việc Bắc Ailen khăng khăng không áp dụng luật Illegal Migration Act càng chứng tỏ địa phương này muốn tiếp tục làm thuộc địa cho châu Âu, thay vì đồng hành cùng London.
Viethome (theo ITV News)